Treth Cyngor: Esemptiadau a Chymorth i Dalu
Mae’r awdurdod lleol yn medru penderfynu nad oes rhaid i chi dalu treth cyngor – mae hyn yn cael ei alw’n esemptiad.
Esemptiad yn sgil nam meddwl difrifol
Mae’r rheolau treth cyngor yn datgan fod person wedi ei esgeuluso rhag talu treth cyngor os yw’n meddu ar ‘nam meddwl difrifol’. Dywed fod ‘person yn dioddef nam meddwl difrifol’ os ydy’n meddu ar nam ar yr ymennydd neu weithredu cymdeithasol sydd yn ymddangos yn barhaol’.
Er mwyn hawlio hyn, rhaid i feddyg arwyddo tystysgrif feddygol sydd yn datgan eich bod yn meddu ar nam meddwl difrifol a’ch bod angen un o’r budd-daliadau canlynol:
- Lwfans Byw Anabl ar yr elfen ofal canolig neu uwch,
- Elfen Byw Dyddiol y Taliadau Annibynnol Personol (cyfradd safonol neu fwy),
- Lwfans Mynychu,
- Lwfans Anabledd Difrifol,
- Lwfans Cymorth a Chyflogaeth,
- Budd-dal Analluogrwydd,
- Cymorth Incwm neu Lwfans Ceisio Gwaith gyda phremiwm anabledd,
- Credyd Treth Gwaith gyda’r elfen anabl
Cymorth i dalu eich bil treth cyngor
Efallai y byddwch yn gymwys i dderbyn help gyda’ch taliadau treth cyngor os ydych ar incwm isel neu'n hawlio budd-daliadau, Mae’ch awdurdod lleol yn rheoli’r cynlluniau yma ac mae yna dri chynllun ar gyfer lleihau eich treth cyngor.
Efallai y byddwch yn gymwys i dderbyn help gyda’ch taliadau treth cyngor os ydych ar incwm isel neu'n hawlio budd-daliadau, Mae’ch awdurdod lleol yn rheoli’r cynlluniau yma ac mae yna dri chynllun ar gyfer lleihau eich treth cyngor. Mae modd i chi gael help o’r cynlluniau yma os ydych yn gymwys:
- Y Cynllun Lleihau Treth Cyngor
- Y Cynllun Disgownt
- Y Cynllun Lleihau Anabledd
Cynllun Lleihau Treth Cyngor
Roedd y Cynllun Lleihau Treth Cyngor wedi disodli’r Budd-dal Treth Cyngor cenedlaethol ar 1af Ebrill 2013. Mae eich awdurdod lleol, drwy’r cynllun lleol, yn rheoli’r holl dreth cyngor. Bydd y gostyngiad yn talu am ran, neu’ch treth cyngor cyfan, a bydd hyn yn ddibynnol ar incwm eich aelwyd.
Bydd yr help yr ydych yn derbyn gyda’ch treth cyngor yn ddibynnol ar eich cynllun lleol. Mae’r llywodraeth wedi lleihau’r arian sydd ar gael i awdurdodau lleol gan 10% - mae hyn yn golygu bod pobl sydd mewn oedran gweithio yn gorfod talu tuag at eu treth cyngor er mwyn talu’r gwahaniaeth.
Mae’n bwysig eich bod yn sicrhau bod eich bil treth cyngor yn gywir – efallai y byddwch yn medru sicrhau gostyngiad os ydych yn byw ar ben eich hun neu’n sâl iawn. Cysylltwch gyda swyddfa Cyngor ar Bopeth lleol am fwy o wybodaeth am y cynllun yn eich ardal chi.
Cynllun Disgownt
Dylech ond derbyn disgownt person sengl ar eich bil treth cyngor os mai chi yw’r unig oedolyn sydd yn byw yn yr eiddo – bydd hyn yn rhoi gostyngiad o 25% i chi ar eich bil. Byddwch yn derbyn y disgownt yma os nad yw eraill sydd yn byw gyda chi yn gorfod talu treth cyngor – efallai eu bod yn fyfyrwyr neu wedi eu heithrio yn sgil nam meddwl difrifol.
Cynllun Gostyngiad Anabledd
Efallai y bydd modd i chi sicrhau gostyngiad ar eich bil treth cyngor os yw’r person sydd yn byw gyda chi angen gofod ychwanegol n sgil anabledd - byddai hyn yn gostwng y dreth cyngor i’r band nesaf. Er enghraifft, byddai’n rhaid talu cyfradd am fand B er bod eich eiddo ym mand C.
Er mwyn bod yn gymwys am y gostyngiad hwn, rhaid i chi ddangos fod yr eiddo yn brif gartref i o leiaf un person anabl. Nid oes rhaid i hyn fod y person sydd yn gyfrifol am dalu’r Dreth Cyngor.
Rhaid bod yr eiddo yn meddu ar ystafell wahanol er mwyn diwallu anghenion y person anabl. Os nad yw’r ystafell yn gegin neu’n ystafell ymolchi, rhaid bod y person anabl angen yr ystafell neu'ch bod chi angen y gofod ychwanegol ar gyfer defnyddio cadair olwyn
Dylech gysylltu gyda’ch awdurdod lleol sydd yn gosod y bil treth cyngor os ydych yn credu eich bod yn gymwys ar gyfer gostyngiad band.
Paul's Stori
Mae Paul yn byw gyda’i wraig a’i blentyn naw mlwydd oed. Mae’n meddu ar Anhwylder Straen Wedi Trawma ac yn dioddef ôl-fflachiadau. Mae’n anniddig iawn ac yn methu cysgu yn y nos sydd yn aflonyddu ar fywyd ysgol a gwaith ei deulu. Mae’n mynd i therapi celf bob wythnos. Mae Paul yn defnyddio’r ystafell sbâr yn y tŷ er mwyn paentio a gwneud celf sydd yn tawelu ei feddwl. Mae’r ystafell yn cynnig pob dim sydd angen arno i wneud ei gelf, gan gynnwys rhywle i ymlacio ac ystafell ymolchi gerllaw. Mae’n medru ceisio ymlacio yno pan nad yw’n medru cysgu neu’n teimlo’n sâl, a hynny heb aflonyddu ar ei deulu. Mae’r tŷ ym mand C o’r Dreth Cyngor ac yn costio £1,202.95 y flwyddyn ond gan fod yr Awdurdod Lleol wedi cytuno fod Paul yn gymwys ar gyfer cynllun gostwng treth cyngor, mae ei fil wedi lleihau i gyfradd band B - sef £1,052.57.
